Fiziki İlke ve Standartlar

Madde 1 - Yeni okul binası planlanma aşamasında ya da varolan bir binadaki yeni düzenlemelerde, okul kütüphanesinin yerleşim planı içerisinde en uygun yeri alması sağlanmalıdır. Okul kütüphanesi güçlü, eğitici rolünü  tesis, mobilyalar ve ekipmanlarla da yansıtılabilmelidir.

Madde  2 -  Kütüphanede bulundurulacak gerekli donatım malzemeleri ile yayınlar ve diğer eğitim araçları, okul kütüphaneleri standartlarına uygun olarak düzenlenir. Bu standartlar çıkarılacak yönergede yer alır.

Madde  3 – Kütüphane, kurumun yerleşim planında kolay ulaşılabilir, gürültüsüz ve ses yalıtımı yapılmış bir mekan belirlenerek aydınlatma, havalandırma ve ısıtma sistemlerine sahip olacak ergonomik bir şekilde oluşturulur. Kütüphane mekanı, derme, kütüphaneci ve kullanıcı açısından sağlıklı bir ortama (ısıtma-soğutma-havalandırma sistemi, nem dengesi, uygun ortam sıcaklığı, ses yalıtımı vb.) sahip olmalıdır.

Madde 4 – Kütüphanede doğal ışık ve yapay aydınlatma standartları uygun şekilde kullanılabilmelidir.

Madde 5 – Kütüphane engelli kullanıcılarının özel ihtiyaçlarını karşılamaya uygun biçimde tasarlanmalıdır.

Madde 6 – Kütüphane dermesinin içindeki farklı materyal türleri ve ekipmanlar için uygun alanlar ayrılmalıdır. Bunun yanı sıra, okuma alanı, bilgisayarla çalışma mekanları, personel çalışma ve dinlenme alanları, depo, sergi  salonu vb. alanlar yeterli büyüklükte olmalıdır.

Madde 7 -  Kütüphanede yapılabilecek çeşitli etkinliklerde iç mekan tasarımı (örneğin; mobilya ve ekipmanlar) yer değişikliğine izin verecek esneklikte olmalıdır.

Madde 8 -  Kütüphanede küçük ve büyük çalışma grupları ve sınıfın tamamına verilecek eğitimler için uygun teknolojiler içeren grup çalışma odaları/alanları bulunmalıdır.

Madde 9 - Dermenin güvenliğini sağlayacak güvenlik sistemleri olmalıdır.

Madde 10 - Kütüphane, kullanıcının psikolojik yapısı üzerinde olumlu yönde etki bırakacak estetik biçimde tasarlanmalıdır.

Madde 11 -  Kütüphanede yönlendirici işaret levhaları bulunmalıdır.

AYDINLATMA

Madde 12 - Mümkün olan her yerde doğal ışıktan yararlanılmalı, yapay aydınlatmada ise enerji verimliliği sağlayan lambalar tercih edilmelidir.

RAFLAR

Madde 13 – Raflar güvenlik zafiyeti oluşturmayacak şekilde yerleştirilmelidir.

Madde 14 – Rafların yüksekligi hizmet verilen öğrenim kademesine göre belirlenmelidir. İlkokul ve Ortaokul için raf yüksekliği maksimum 120 ile 150 cm arasında; Lise için ise maksimum 180 cm. olmalıdır.

Madde 15 – Rafların derinliği 25 cm.,  uzunluğu 90 – 100 cm. olmalıdır.

Madde 16 - Her bölme için en azından bir ön paneli görünebilen raflar olmalıdır.

Madde 17 - Raf ünitelerinin önlerinde aralarında en az 100 cm dolaşım alanı olmalıdır.

Madde 18 – Resimli çocuk kitapları için kitap kutuları; büyük boyutlu kitaplar için yüksek raflar kullanılmalıdır. Ayrıca  ciltsiz kitap karuselleri kullanılmalıdır.

Madde 19 - Çocukların yaş gruplarına uygun boyutta masa ve sandalyeler kullanılmalıdır.

Madde 20 - Bilgisayar kullanımı için ayrılmış alanlar oluşturulmalıdır.

Madde 21 - Kütüphanenin genel işleyişi ile ilgili çalışmaların yürütülebileceği yönetim odası      ya da bölümü olmalıdır.

Madde 22 -  Kütüphanenin iç tasarımında rahatlık, hijyen ve kullanıma uygunluk ilkelerinin gözetildiği halı perde vb. donatılar tercih edilmelidir.

MİNİMUM

 

YETERLİ

(Minumuma ek

olarak)

STANDART

(Minumuma

ve Yeterliye ek olarak)

                             Kütüphane Alanı

  • 300 öğrenciye kadar 150 m² alan.
  • 301 – 2000 öğrenci için, her bir öğrenci için 0.56 m².
  • Örneğin; 400 öğrenci için 400X0.56=224 m²
  • Yeterli sayıda elektrik prizi, ağ ve Internet bağlantısı

İç mekan içinde, temel işlevsel alanlarda organize edilmelidir.

  1. Basılı materyaller için raf alanları (her 25, 30 kitap için 0.9m. raf)
  2. Aynı anda 25-30 öğrencinin çalışma yapabileceği okuma alanı
  3. Ödünç verme, iade alanı
  4. Kütüphane ofisi, çalışma odası
  5. Referans alanı
  6. E-kaynaklar için çalışma alanı
  7. Depo

Mobilya

Banko (Referans ve ödünç verme hizmeti için)

Masalar (en fazla 4 kişilik, uygun büyüklükte)

Sandalye (yaş gruplarına göre uygun büyüklükte)

Raflar

Bilgisayar masaları

  • Bireysel veya grup araştırma ihtiyaçları için eş zamanlı erişim sağlayacak elektronik sınıf ve çalışma alanları.
  • Aynı anda iki sınıfın çalışma yapabileceği genişlikte bölünmüş alanlar.
  • Özel süreli yayın rafları ve okuma alanı
  • Kablosuz internet bağlantısı
  • Grup çalışma odaları
  • Konferans/toplantı

Salonu (E-tahta, bilgisayar, projeksiyon cihazı vb.)

  •  Medya üretim odası